DÙNG NƯỚC GÌ ĐỂ UỐNG VÀ NẤU ĂN LÀ TỐT NHẤT?

Dùng nước gì để uống và nấu ăn là tốt nhất đã trở thành mối quan tâm của các gia đình trước những lựa chọn như nước iON kiềm giàu hydro, nước khoáng, nước tinh khiết, nước giếng, nước máy… Để chăm sóc sức khỏe gia đình toàn diện, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu sâu hơn về các loại nước được sử dụng để uống và nấu ăn phổ biến nhất hiện nay, từ đó tìm ra loại nước tốt nhất để chăm sóc sức khỏe bản thân và những người thân yêu.

Nước nào tốt nhất để uống và nấu ăn là thắc mắc của rất nhiều người 

Nước đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với con người và chiếm từ 70 – 80% trọng lượng cơ thể. Theo Giáo sư sinh học Randall K. Packer của trường Đại học George Washington, thời gian tối đa mà con người nhịn uống nước là 1 tuần, tuy nhiên thời gian trung bình chỉ từ 3 – 4 ngày.

Vai trò quan trọng của nước đối với sức khỏe đã được kiểm chứng:

• Nước đóng vai trò là dung môi sống của các phản ứng hóa học trong cơ thể, tham gia các phản ứng trao đổi và chuyển hóa nhằm xây dựng, duy trì tế bào. Các tế bào có thể hoạt động và thực hiện chức năng là do được hòa tan trong dung môi.
• Nước vận chuyển chất dinh dưỡng cho các tế bào, cung cấp khoáng chất cho cơ thể.
• Nước đào thải độc tố và các chất cặn bã mà cơ thể không thể hấp thu thông quan đường nước tiểu và phân, từ đó giúp cơ thể “sạch” hơn.
• Nước đóng vai trò ổn định nhiệt độ của cơ thể, giúp cơ thể giải phóng nhiệt nếu nhiệt độ môi trường cao hơn so với nhiệt độ cơ thể.
• Nước bôi trơn màng bao, bao hoạt dịch và nơi tiếp xúc với các đầu nối giúp các khớp hoạt động dễ dàng. Ngoài ra, nước còn có vai trò giảm xóc cho mắt và tủy sống,… kể cả đối với thai nhi trong nước ối.

Nước đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với con người và chiếm từ 70 – 80% trọng lượng cơ thể

Dùng nước gì để uống và nấu ăn là tốt nhất là vấn đề vô cùng quan trọng mà bất kỳ ai cũng nên tìm hiểu. Bởi khi dùng nguồn nước không phù hợp sẽ gây ra nhiều vấn đề cho sức khỏe. Đặc biệt là nếu sử dụng nước bị ô nhiễm trong thời gian dài, cơ thể sẽ mắc các bệnh về đường ruột, bệnh da liễu và thậm chí là ung thư.

Hiện nay, sự phát triển của công nghệ lọc nước đã cho ra đời nhiều loại nước khác nhau. Trong đó, nước iON kiềm giàu hydro, nước khoáng, nước tinh khiết, nước máy và nước giếng là những loại nước được sử dụng phổ biến nhất. Tùy vào đặc tính vốn có, mỗi loại nước sẽ phù hợp với mục đích sử dụng.

Nước giếng khoan là nguồn nước ngầm nằm sâu trong lòng đất, được con người khai thác để sử dụng. Nước ngầm thực chất là nước thẩm thấu từ mặt đất (nước mưa hoặc nước ao hồ, sông rạch…) qua các lớp trầm tích tạo thành.

Hiện nay tại nhiều nơi, nước giếng khoan vẫn được lựa chọn để uống và nấu ăn nhờ ưu điểm tiết kiệm chi phí hoặc do hạn chế về công nghệ lọc nước. Tuy nhiên, sử dụng nước giếng khoan lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe vì nguồn nước ngầm đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi các chất độc hại mà nhà máy, xí nghiệp,… thải ra. Đặc biệt tình trạng ô nhiễm môi trường đất đã khiến mạch nước ngầm trở nên nguy hại.

Nước giếng khoan lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe

Nước giếng khoan chưa qua xử lý có thể bị ô nhiễm hóa chất, chứa các loại vi khuẩn, kim loại nặng, nhiễm mặn, nhiễm phèn… Do đó, nếu thường xuyên sử dụng nước giếng khoan để uống và nấu ăn sẽ dễ mắc các bệnh tiêu hóa, bệnh da liễu hay thậm chí là ung thư. Hơn nữa, việc lấy nước từ mạch nước ngầm còn có nguy cơ dẫn đến tình trạng sụt lún tại các đô thị lớn.

Nước máy có nguồn gốc là nước tự nhiên từ ao hồ, sông suối,… được xử lý tại các nhà máy nước. Tại Việt Nam để được đưa vào sử dụng trong sinh hoạt, nước máy phải đảm bảo bộ tiêu chuẩn nước sạch QCVN 01-1:2018/BYT Bộ Y Tế ban hành.

Nguồn nước sau khi xử lý sẽ được đưa đến từng gia đình thông qua đường ống dẫn. Mỗi quốc gia, địa phương sẽ có phương pháp xử lý nước và chất lượng đường ống dẫn khác nhau, từ đó tạo ra nguồn nước máy có chất lượng khác biệt. Ví dụ tại Nhật Bản, nhờ hệ thống xử lý nước tiên tiến, người dân có thể uống nước tươi trực tiếp tại vòi. Tuy nhiên tại Việt Nam, nhiều nơi đường ống dẫn đang bị xuống cấp, hen gỉ,… dẫn đến nguy cơ nước bị nhiễm kim loại nặng hoặc tái nhiễm khuẩn như khuẩn Clorofom gây nên các bệnh đường ruột. Ngoài ra, đối với nước máy được khử trùng bằng Clo sẽ tạo nên lượng Clo dư nhất định ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.

Nước máy có nguy cơ bị tái nhiễm khuẩn từ đường ống dẫn xuống cấp

Hiện nay, nhiều người có thói quen đun sôi nước máy để nguội rồi uống dần mà không biết rằng điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ tới sức khỏe. PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nhận định: “Khi đun sôi, vi khuẩn và ký sinh trùng bị tiêu diệt hoàn toàn. Tuy nhiên càng để lâu, nguy cơ tái nhiễm khuẩn của nước lại càng lớn, thậm chí còn gây hại hơn lúc chưa đun”. Đồng quan điểm, thạc sĩ, bác sĩ Doãn Thị Tường Vi (nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 198) cũng cảnh báo cần thay đổi thói quen đun 2-3 ấm nước để nguội, cho vào bình lọc và uống dần cả tuần, đồng thời lưu ý đến chất liệu của bình chứa nước, không sử dụng bình nhựa kém chất lượng gây hại đến sức khỏe.

Nước tinh khiết có nguồn gốc từ nước giếng, nước sinh hoạt, nước sông,… đã được xử lý bằng công nghệ lọc nước RO. Công nghệ lọc RO ứng dụng quy trình thẩm thấu ngược, kết hợp với màng lọc có kích thước cực nhỏ khoảng 0.0001 µm cho ra chất lượng nước tinh khiết đạt 99%. Nguồn nước sau khi lọc đạt chuẩn nước uống trực tiếp mà không cần đun sôi.

Nước tinh khiết không chứa tạp chất, vi khuẩn, kim loại hay bất cứ chất độc hại nào, chỉ có thành phần là nước nên được gọi là nước trơ, nước chết, có thể dùng để nấu ăn. Ngoài ra, nước tinh khiết là loại nước phù hợp để uống thuốc tây vì nó phát huy công dụng của thuốc hiệu quả, đồng thời được sử dụng để pha sữa cho em bé, làm nước uống hàng ngày cho trẻ dưới 5 tuổi.

Nước tinh khiết phù hợp để uống thuốc tây

Tuy nhiên, nhược điểm của nước tinh khiết là loại bỏ hoàn toàn các vi khoáng tự nhiên thiết yếu cho cơ thể. PGS.TS Trần Hồng Côn – chủ nhiệm bộ môn công nghệ hóa học, Trường Đại học Khoa học tự nhiên (ĐHQG Hà Nội) cho biết: “Không nên dùng nước tinh khiết quá nhiều hay hoàn toàn trong ăn uống, đặc biệt là đối với uống. Nước tinh khiết được lọc bằng công nghệ thẩm thấu ngược (RO) hoặc trao đổi iON (IE) sẽ lọc đi các khoáng chất. Nếu chúng ta, uống nước tinh khiết hoàn toàn hoặc quá nhiều trong thời gian dài sẽ dẫn đến cơ thể thiếu một số khoáng chất cần thiết, có thể bị mắc các bệnh thiếu vi chất”.

Năm 1980, Tổ chức Y tế Thế giới WHO thông qua nghiên cứu “Rủi ro sức khỏe khi uống nước khử khoáng chất” cũng chỉ ra rằng: “Việc sử dụng nước tinh khiết tạo ra bởi công nghệ RO trong thời gian dài sẽ làm cơ thể thiếu canxi dẫn đến loãng xương, có nguy cơ gây phù não co giật và nhiều hệ lụy ảnh hưởng tới sức khỏe, nhất là đối với trẻ em”. Do đó, người dùng cần lưu ý trong việc sử dụng nước tinh khiết để uống và nấu ăn trong thời gian dài.

WHO từng cảnh báo những nguy cơ khi sử dụng nước tinh khiết trong thời gian dài với trẻ nhỏ

Nước khoáng là loại nước chảy qua những tầng địa chất có chứa một số nguyên tố, khí tự nhiên hoặc hợp chất khoáng với hàm lượng cao hơn các loại nước khác, chứa các khoáng chất tự nhiên như Magie, Canxi, Natri, Kali,… Các loại khoáng và hàm lượng khoáng chất phụ thuộc vào nguồn nước, không qua kỹ thuật xử lý làm ảnh hưởng đến thành phần mà chỉ đảm bảo vô trùng. Ngoài ra, hiện nay với sự phát triển của công nghệ, nước khoáng có thể được tạo ra từ việc bổ sung khoáng từ lõi alkaline, nhưng đây chỉ là khoáng nhân tạo.

Nước khoáng tự nhiên chứa nhiều khoáng chất tốt cho sức khỏe, phù hợp với những người mất nước, cần bù khoáng như lao động nặng, thường xuyên hoạt động thể dục thể thao, người bị tiêu chảy,… Tuy nhiên, nước khoáng không được khuyến khích để sử dụng cho trẻ nhỏ, người mắc bệnh lý về thận cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Ngoài ra, nước khoáng đóng trong chai nhựa cũng tiềm ẩn nhiều lo ngại đối với sức khỏe do các vi nhựa (hạt nhựa nhân tạo) có thể đi vào bên trong cơ thể. Hơn nữa, việc sử dụng nước khoáng đóng chai cũng ảnh hưởng xấu đến môi trường, đặc biệt là môi trường nước và sinh vật biển.

Nước khoáng đóng chai nhựa ảnh hưởng xấu đến môi trường

Nước iON kiềm tự nhiên giàu hydro (pH ~ 8.5 – 9.5) được tạo ra từ máy lọc nước iON kiềm sử dụng công nghệ điện giải hoàn nguyên chính thống Nhật Bản. Nước iON kiềm có thể uống trực tiếp tại vòi, đồng thời được các chuyên gia công nhận là loại nước tốt nhất cho sức khỏe. Bằng chứng là từ năm từ năm 1965, Bộ Y tế Nhật đã ra thông cáo dược phẩm 763 khuyến khích toàn dân Nhật Bản sử dụng nước iON kiềm để nâng cao và bảo vệ sức khỏe.

Theo Tiến sĩ Hayashi Hidemitsu, nước giàu hydro có khả năng hỗ trợ cải thiện tình trạng tiểu đường, bệnh phổi, gout, cao huyết áp và nhiều bệnh khác do quá trình lão hóa và oxy hóa trong cơ thể gây ra. Bên cạnh đó, PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó viện trưởng viện Dinh dưỡng Quốc gia cũng cho biết: “Khi bị oxy hóa, các tế bào già hoặc chết đi tạo ra nhiều gốc tự do có tính axit là nguyên nhân gây bệnh. Chất bicarbonate (chất kiềm) sẽ giúp cân bằng lại môi trường axit-kiềm, giữ cơ thể khỏe mạnh và tinh thần vui vẻ hơn”. Nước iON kiềm trung hòa axit dư thừa trong cơ thể, tránh các bệnh liên quan đến axit dư thừa.

Tiến sĩ Hayashi Hidemitsu nhận định nước giàu hydro có khả năng hỗ trợ cải thiện tình trạng tiểu đường, bệnh phổi,…

Nhờ đặc tính cấu trúc phân tử nước siêu nhỏ (0.5 nanomet), nước iON kiềm có thể thẩm thấu nhanh và sâu vào từng tế bào, từ đó chống khát, tăng bài tiết các chất thải, chất độc tích tụ do quá trình sinh hóa cơ thể. Ngoài ra, nước iON kiềm còn bù nước nhanh chóng với các khoáng chất tự nhiên như K+, Na+, Mg++, Ca++,… giúp tăng cường miễn dịch, bổ sung canxi chống loãng xương, xây dựng mô tế bào.

Không chỉ là nguồn nước tốt cho sức khỏe, nước iON kiềm còn đem đến bữa ăn ngon và sạch cho gia đình. Nước iON kiềm pH ~8.5 – 9.5 có khả năng chiết xuất mạnh mẽ, làm gia tăng hương vị tự nhiên của thực phẩm và bảo toàn các chất dinh dưỡng. Ngoài ra, nước iON kiềm mạnh với pH ~ 10.0 – 11.5 còn có thể rửa sạch thực phẩm hơn nhờ khả năng bóc tách hóa chất tồn dư, đồng thời giúp rau củ quả giòn và bảo quản được lâu hơn nhờ đặc tính chống oxy hóa.

Nhờ những đặc tính quý giá, nước iON kiềm đã được công nhận là nước tốt nhất hiện nay trong việc cải thiện, nâng cao sức khỏe.